Godziny oczekiwania, stresu, nadziei, a później jeden wystrzał z broni i zwierz z hukiem padał martwy na ziemię. Tak zwykle wyglądały dawne polowania, do których wykorzystywano sztucery – specyficzną broń myśliwską. Ta broń palna była używana głównie do polowania na tzw. grubą zwierzynę.
Sztucery – staropolskie „sztućce”
Historia staropolskich polowań jest z jednej strony wyjątkowo barwna i ekscytująca, z drugiej nieco przerażająca. Tradycja polowania na dziki, jelenie i sarny odcisnęła ogromne piętno w całej naszej kulturze. Takie polowania nie byłyby jednak możliwe, gdyby nie odpowiednie rodzaje broni. Jedną z najchętniej używanych były sztucery, czyli kulowe pistolety z gwintowanymi lufami. Długie lufy wyposażone w celowniki umożliwiały myśliwym celne strzały, a doskonale wyprofilowane rękojeści ułatwiały chwyty i czyniły je „pewniejszymi”.
Broń myśliwska – sztucer, jako klasyk polowań
Sztucery były klasyką broni wykorzystywanej do polowań w polskich lasach i borach. Charakterystyka sylwetki dawnego myśliwego ubranego w skóry, czapkę z ptasim piórem i ze sztucerem na ramieniu to popularna kreacja twórców książek i filmów nawiązujących do dawnej historii naszego kraju. Osławione w całej Europie polskie polowania zbiorowe nie mogłyby mieć nigdy takiego charakteru, gdyby nie broń myśliwska sztucer zdolny powalić w sekundzie nawet największą zwierzynę. Ta broń cechowała się przede wszystkim precyzją. Sztucery myśliwskie były produkowane dla prawdziwych pasjonatów polowań – przede wszystkim dla szlachty, która oddawała się tej rozrywce we własnych kompleksach leśnych. Ogromną zaletą sztucerów są między innymi ich duży zasięg, a także precyzja oddawania strzałów niemożliwa do osiągnięcia w przypadku korzystania z broni śrutowej.
Sztucery myśliwskie – rodzaje broni
Sztucer może mieć różną budowę. Wyróżniamy między innymi sztucery myśliwskie jednolufowe z obrotowymi zamkami, a także dwulufowe konstrukcje przypominające dubeltówki. Rzadkością w Polsce są wielostrzałowe samopowtarzalne sztucery strzelające podobnie jak karabiny maszynowe.
Dzisiejsze sztucery są jeszcze dokładniejsze i wygodniejsze w obsłudze, a dodatkowo bezpieczniejsze. Mimo zmian budowy i designu ta broń zawsze będzie się kojarzyć z kulturą dawnych polowań uświetniających najważniejsze wydarzenia w życiu cenionych rodów.
PS. Fraza „broń myśliwska sztucer” nie przejdzie ze znakami interpunkcyjnymi. W tekście docelowo powinno być „gdyby nie broń myśliwska – sztucer zdolny”.