Przetwórstwo owocowo warzywne to dział gospodarki, który obejmuje pierwotny oraz pogłębiony przerób owoców i warzyw na różnego rodzaju przetwory. Będą to np. mrożonki owocowo-warzywne, soki oraz napoje, wyroby skrzepłe (czyli powidła, marmolady, konfitury i dżemy), marynaty owocowe i warzywne, kompoty oraz konserwy wykonane z warzyw bądź warzywno-mięsne, wszelkiego rodzaju susze, a także wina owocowe i miody pitne.
Przetwórstwo owocowo warzywne w Polsce
Przemysł owocowo warzywny w Polsce przetwarza niemal 60 procent owoców i około 10-15% zbiorów wszystkich warzyw. Surowcowe zaopatrzenie owoców i warzyw jest dokonywane przez kontrakty. Czasem odbywa się poprzez zakupy na giełdach oraz targowiskach, a także od pośredników. Przemysł owocowo warzywny to współcześnie jedna z głównych branż polskiego przemysłu spożywczego.
Przetwórstwem owoców i warzyw zajmuje się w Polsce ponad 1300 przedsiębiorstw, zaś na skalę przemysłową 270 firm. 90% tego rodzaju przedsiębiorstw zatrudnia do 50 osób wchodzących w skład stałej załogi. Omawiany rodzaj przemysłu opiera się na krajowej bazie surowcowej. Około 40% produkcji jest wysyłana na rynki zagraniczne. Polska dokonuje eksportu niemal 500 tysięcy ton przetworów, zaś licząc wraz ze świeżymi owocami i warzywami niemalże 900 tysięcy ton, co oblicza się na 25% całego eksportu spożywczo-rolnego.
Zagrożenia i słabe strony przetwórstwa owocowo warzywnego w Polsce
Istotnym zagrożeniem dla polskiego przemysłu owocowo warzywnego jest rozwój produkcji w krajach, które posiadają niższe niż Polska koszty produkcji np. Ukrainy, Mołdawii (jeżeli chodzi o przetwórstwo jabłek), Serbii, Bośni i Hercegowiny (w kwestii malin) czy Maroka i Egiptu (mrożone truskawki). Eksport oraz wielkość produkcji w tych krajach wpływają znacząco na poziom cen, które są oferowane dostawcom z Polski.
Słabą stroną polskich małych i średnich firm przetwórczych jest nieumiejętność prowadzenia wspólnej polityki handlowej. Poprzez większą integrację w tej kwestii firmy poprawiałyby organizację sprzedaży owoców i warzyw, a także pozycję negocjacyjną producentów związanych z segmentami sektora ogrodniczego. Zakłady przetwórcze powinny więc pomiędzy sobą ściślej współpracować, aby wpływać na lepsze warunki sprzedaży produktów. Szanse na wzrost produkcji oraz utrzymanie bądź podniesienie wysokiej pozycji Polski na światowym rynku przetwórców należy upatrywać głównie w bardzo dobrze rozbudowanych działaniach promocyjnych na krajowym oraz zagranicznym rynku. Polscy przedsiębiorcy powinni również odważniej otwierać się na nowe rynki zbytu.